Sunai Fan Club

Sunai Fan Club
สุนัยแฟนคลับ

วันอาทิตย์ที่ 17 มีนาคม พ.ศ. 2556

มรดกจากรัฐประหาร 2549 ชื่อ "ไทยพีบีเอส"?

ข้อมูลจาก มติชนออนไลน์
โดย ปราบ เลาหะโรจนพันธ์

หมายเหตุ งานเขียนชิ้นนี้เผยแพร่ครั้งแรกในเฟซบุ๊กของ "ปราบ เลาหะโรจนพันธ์" มติชนออนไลน์เห็นว่ามีเนื้อหาน่าสนใจ จึงขออนุญาตนำมาเผยแพร่ต่อในเว็บไซต์
 
เราพูดได้หรือเปล่าครับว่า ThaiPBS เป็นหนึ่งในมรดกจากรัฐประหาร 2549?
 
หลังจากปิด ITV สำเร็จ แนวคิด พ... องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย ก็ถูกดันขึ้น
 
บริบททางการเมืองในช่วงนั้นรุนแรงเข้มข้น ไม่มีรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง และสังคมแบ่งแยกชัดเจน (เพียงแต่ตอนนี้ชัดเจนยิ่งขึ้นไปอีก)
 
นึกย้อนไปอีกที ในช่วงเวลานั้นเราพร้อมหรือเปล่าครับ

ที่จะมี "ทีวีสาธารณะ" ?
 
ก็เมื่อที่มาของมัน และกลุ่มผู้บริหาร เลือกข้างอย่างชัดเจนแล้วตั้งแต่ต้น
 
แล้วมันจะสาธารณะและเป็นกลางได้อย่างไร
 
วันนี้ได้มีโอกาสดู ThaiPBS ตลอดทั้งวันเลยครับ มีเวลาว่างเลยอยากรู้ว่านอกจาก "ตอบโจทย์" ที่เป็นรายการเดียวที่ผมรู้จักแล้ว
 
มีรายการไหนที่น่าสนใจบ้าง
 
ได้ข้อสรุปส่วนตัวออกมาว่า ThaiPBS เป็นช่องทีวีที่น่าเบื่อทีเดียว
 
เป็นรายการที่พยายามจะทำตัวเป็น "ทีวีสาธารณะ" ของคนไทยทุกคนมาก มีคั่นรายการทำนองว่า "ขณะนี้คุณกำลังดูทีวีสาธารณะ" เป็นภาษาท้องถิ่นต่างๆ
 
ซึ่งนั่นดู fake สุดๆ เพราะต่อจากนั้นก็ไม่มีรายการที่เป็นภาษาท้องถิ่นแต่อย่างใด นี่คือพื้นที่ทั้งหมดของภาษาท้องถิ่นจริงๆ

ซ้ำร้ายรายการส่วนใหญ่ยังเป็นการพูดถึงทุกข์ชาวบ้านผ่านแง่มุมของชนชั้นกลางในเมือง เชิดชูความเรียบง่ายแบบชนบท ทุกข์ชาวบ้านคือนายทุน คอร์รัปชั่น นักการเมือง ที่เข้ามาโกยทรัพยากรธรรมชาติอันหวงแหน ชาวบ้านในอุดมคติต้องเรียบง่าย พออยู่พอกิน และที่สำคัญต้องทนสุดๆ ยิ่งทนกับความยากจนของตัวเองโดยยิ้มอารมณ์ดีใช้ชีวิตแบบพอเพียงให้เห็นเท่าไหร่ยิ่งดีเท่านั้น
 
และถ้าอยากเท่ และดูรักประชาชนเหรอ?
 
ก็เปิดรายการที่มีคนมาเล่นเพลงคาราบาวให้ฟังบ่อยๆ สิครับ แค่นี้ก็ดูเป็นทีวีสาธารณะที่รักประชาชนทุกคนโดยเฉพาะคนชายขอบแล้ว
 
ด้วยเหตุนี้ ThaiPBS จึงไม่มีรายการพูดถึงอีกด้านของทุกข์ชาวบ้าน ที่แก้ด้วยทุน ความเจริญ และเศรษฐกิจแบบทุนนิยมครับ
 
ช่วงนี้ผมกลับบ้านต่างจังหวัด รู้สึก enjoy กับพิซซ่าซื้อ 1 แถม 1 ที่มาเปิดแถวบ้านเป็นครั้งแรกในระยะห่าง 10 กิโลเมตร ย้อนนึกถึงช่วงเวลาเก่าๆ ที่เรามี 7-11 สาขาแรกของอำเภอ มีธนาคารครบทุกบริษัทเป็นครั้งแรก
 
สิ่งนี้กำลังเกิดขึ้นกับหัวเมืองในหลายจังหวัดโดยเฉพาะภาคอีสาน และนักอสังหาริมทรัพย์ก็รู้ดีว่า เมืองหลายแห่งขายคอนโดอย่างเทน้ำเทท่า
 
บ้านของผมทุกวันนี้ คนทำไร่สับปะรดกำลังปลูกตึกแถวขาย บางคนซื้อตึกแถว เพื่อทำมาค้าขายก็ได้ดิบได้ดีไปหมดตั้งแต่โชว์สวย (ห่วย) ยันร้านหมูกระทะ นักเรียนที่นี่มีงาน Part-time ให้ทำมากกว่านั่งแช่เฝ้าสวนยางที่บ้าน คนท้องถิ่นที่นี่กำลังจะกลายเป็นเศรษฐีและเศรษฐีนี ในขณะที่คนต่างจังหวัดรวมทั้งคนกัมพูชาและเวียดนาม ก็อพยพเข้ามาทำงานสร้างเนื้อสร้างตัวอย่างเป็นล่ำเป็นสัน
 
แต่แน่นอนว่าสิ่งนี้จะไม่ออกจากปากของ "ชาวบ้าน" ในทีวีที่ชื่อว่าทีวีสาธารณะของคนไทย
 
เพราะสิ่งนี้ขัดต่อภาพจำของ NGOs สายชุมชนจำนวนมากที่กลายเป็นนักจัดรายการในทีวีสาธารณะทุกวันนี้
 
ทีวีที่บอกว่าตนเองไม่ใช่ทีวีที่แสวงหากำไร
 
แต่ก็ไร้ประสิทธิภาพในการสื่อสาร

จนบางคนถึงกับกล่าวอย่างรุนแรงว่าเป็นเพียงแหล่งสำเร็จความใคร่ทางอุดมการณ์บางรูปแบบไปแล้วเท่านั้น
 
จริงๆ แล้วผมไม่ปฏิเสธว่าทีวีสาธารณะเป็นสิ่งที่หลายประเทศมีและตอบโจทย์ในการเป็นพื้นที่ของสาระบางอย่างที่ไม่สามารถสร้างผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจแต่มีความจำเป็นในสังคม
 
และการโยงทีวีสาธารณะของไทยในปัจจุบันกับรัฐประหาร หลายคนอาจจะบอกว่าไกลเกินไปหรือไม่เกี่ยวข้องกัน
 
แต่ถ้ามองย้อนกลับไป แล้วสมมติว่า ThaiPBS เกิดขึ้นในยุคที่ประเทศเรามีประชาธิปไตยแบบเต็มใบ

หรือต่อให้ไม่เต็มใบก็ขอให้มันทำงานได้ในระดับหนึ่งเหมือนทุกวันนี้

การต่อรองเรื่องพื้นที่จัดรายการ เนื้อหาสาระ ระหว่างขั้วทางการเมืองต่างๆ ขั้วทางความเชื่อและอุดมการณ์ต่างๆ ก็จะเกิดขึ้น

ทีวีสาธารณะคงไม่น่าเบื่อ คงไม่เอียงกระเท่เร่แบบนี้
 
เพราะสิ่งหนึ่งที่หน่วยงานในกระบวนการยุติธรรมและ ThaiPBS มีเหมือนกันครับ
 
ทั้งสองคือหน่วยงานที่กินภาษีประชาชน ตัวแทนประชาชน (รัฐบาล) เข้าไปแทรกแซงไม่ได้
 
แต่ที่อยู่ได้ ก็คือ "ความศรัทธา" ที่ประชาชนมีให้ครับ
 
แต่ถ้าทำให้ศรัทธาไม่ได้กันเสียแล้ว

... ก็ยุบเถอะครับ

ไม่เป็นภาระของลูกหลาน

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น